default_mobilelogo

Πηγή Πληροφορίας:

Νικη Π. Φιλιπποπούλου Μαία

Α' Μαιευτική & Γυναικολογική Κλινική του Α.Π.Θ., Νοσοσκομείο Παπαγεωργίου

Ο μητρικός θηλασμός είναι στάση ζωής. Η απόλυτη υπεροχή του μητρικού γάλακτος έναντι οποιουδήποτε άλλου, είναι ευρέως αποδεκτή. Στις αρχές του αιώνα μας δεν υπήρχε πρόβλημα θηλασμού. Η ελάττωσή του παρατηρήθηκε διεθνώς στις δεκαετίες 1950-1970 και μεγάλη ευθύνη για αυτήν είχαν όλοι οι επαγγελματίες υγείας καθώς και η ραγδαία ανάπτυξη και ευρεία κυκλοφορία των προϊόντων υποκατάστατων του γάλακτος. Στην Ελλάδα εκτιμάται ότι κάτω από το 5% των Ελληνίδων θηλάζουν αποκλειστικά το μωρό τους για ένα τουλάχιστον εξάμηνο.

Ο αποκλειστικός μητρικός θηλασμός δίνει στα παιδιά το καλύτερο ξεκίνημα στη ζωή. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO: World Health Organization) και η UNICEF συνιστούν αποκλειστικό θηλασμό από τη γέννηση και μέχρι τους 4-6 πρώτους μήνες ζωής και έπειτα διατήρηση του θηλασμού παράλληλα με την εισαγωγή της απαραίτητης στερεάς τροφής έως την ηλικία των 2 ετών ή και περισσότερο. Αποκλειστικός θηλασμός σημαίνει να μη σιτίζεται το νεογνό με καμία άλλη στερεά τροφή ή υγρά (συμπεριλαμβανομένου και του νερού) ταυτόχρονα με το μητρικό γάλα (εκτός από φάρμακα και βιταμίνες, όταν αυτά είναι απαραίτητα).

Η πλειοψηφία των μητέρων, όμως, στις περισσότερες χώρες ξεκινούν να δίνουν στο παιδί τους στερεές τροφές και ξένο γάλα πριν την ηλικία των 4 μηνών και πολλές σταματούν τον θηλασμό πολύ πριν το παιδί τους φτάσει την ηλικία των 2 ετών. Συχνοί λόγοι που ευθύνονται για το φαινόμενο αυτό, είναι η πεποίθηση των μητέρων ότι δεν έχουν αρκετό γάλα ή ότι αντιμετωπίζουν αλλού είδους δυσκολίες με το θηλασμό, κυρίως τεχνικές. Επίσης, όταν η μητέρα καλείται να επιστρέψει στην εργασία της μετά τον τοκετό και δεν γνωρίζει με ποιον τρόπο θα μπορούσε να συνδυάσει την εργασία της με τη συνέχιση του θηλασμού του παιδιού της, απελπίζεται και σταματάει το μητρικό θηλασμό. Αυτά τα θέματα προκύπτουν κυρίως από την ελλιπή ενημέρωσή της και από το γεγονός ότι πιθανόν δεν της δόθηκε η απαιτούμενη βοήθεια γύρω από το θηλασμό, από τις πρώτες κιόλας ώρες της παραμονής της στο μαιευτήριο.

Η UNICEF θεωρεί πως ο αποκλειστικός μητρικός θηλασμός μπορεί να μειώσει τη νοσηρότητα και τη θνησιμότητα των βρεφών και των παιδιών, περισσότερο από κάθε άλλο υγειονομικό μέτρο. Υπολογίζεται ότι πάνω από ένα εκατομμύριο παιδιά πεθαίνουν κάθε χρόνο από διάρροια, αναπνευστικές και άλλου είδους λοιμώξεις γιατί δεν έχουν θηλάσει επαρκώς από τη μητέρα τους. Ο θηλασμός, όμως, προστατεύει και την υγεία της μητέρας.

Η υπεροχή του αυτή διαφαίνεται μέσα από τα πλεονεκτήματα που αυτός έχει για τη μητέρα, το παιδί και την ίδια την κοινωνία.

Τα πλεονεκτήματα για το παιδί συνοψίζονται παρακάτω και είναι:

Ø Ανοσοποίηση ενάντια στις κυριότερες λοιμώδεις νόσους με τα έτοιμα αντισώματα που περιέχονται στο μητρικό γάλα

Ø Υψηλή βιοδιαθεσιμότητα θρεπτικών συστατικών

Ø Μείωση του ποσοστού εμφάνισης του νεογνικού ίκτερου

Ø Πλούσιο σε αζωτούχες ενώσεις και λιπαρά οξέα που βοηθούν την ανάπτυξη του εγκεφάλου

Ø Πρόληψη αλλεργικών καταστάσεων, όπως άσθμα και έκζεμα

Ø Προστασία από αναιμίες

Ø Μειωμένη θνησιμότητα και λιγότεροι αιφνίδιοι νεογνικοί θάνατοι

Ø Αύξηση της επιβίωσης των πρόωρων

Ø Σημαντική αύξηση του δείκτη νοημοσύνης.

Ø Προστασία από τον κίνδυνο νεανικού διαβήτη

Ø Πρόληψη παχυσαρκίας

Ø Μείωση της τερηδόνας

Ø Ελάττωση της συχνότητας του παιδικού καρκίνου

Ø Η πιο κατάλληλη τροφή για πολλές ασθένειες της νεογνικής και βρεφικής ηλικίας, όπως το σύνδρομο δυσαπορρόφησης, η δυσανεξία στο αγελαδινό γάλα, η επίμονη διάρροια, η ελκώδης κολίτιδα, η νεκρωτική εντεροκολίτιδα

Ø Δημιουργείται συναισθηματικό δέσιμο μητέρας – παιδιού, πράγμα απαραίτητο τόσο για την σωματική, όσο και για την ψυχική ανάπτυξη και ηρεμία του βρέφους.

Τα πλεονεκτήματα του μητρικού θηλασμού για τη μητέρα είναι τα ακόλουθα:

Ø Ταχεία παλινδρόμηση της μήτρας της λεχωϊδας

Ø Λιγότερες πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου του μαστού και των ωοθηκών

Ø Προστασία από την οστεοπόρωση

Ø Σε σημαντικό βαθμό προστασία από σύντομη νέα εγκυμοσύνη

Ø Ευκολία στην σίτιση του παιδιού, πάντα έτοιμο γάλα, εύπεπτο, στη σωστή θερμοκρασία που δεν χρειάζεται αποστείρωση, καθώς είναι στείρο μικροβίων

Ø Οι θηλάζουσες μητέρες είναι πιο ήρεμες, δεν αντιμετωπίζουν πρόβλημα αϋπνίας, διαμαρτύρονται λιγότερο για την ανάγκη του μωρού για φροντίδα και τάισμα κατά τη διάρκεια της νύχτας και είναι λιγότερο πιθανό να εγκαταλείψουν ή να κακοποιήσουν τα παιδιά τους

Ø Βοηθά στην γρήγορη επαναφορά του φυσιολογικού βάρους γιατί αποτελεί μια σημαντική κατανάλωση θερμίδων

Τα πλεονεκτήματα για την οικογένεια είναι:

Ø Βελτίωση στη διατροφή, στην υγεία και την ευημερία της οικογένειας

Ø Οικονομία στον προϋπολογισμό της οικογένειας από την αγορά των ετοίμων γαλάτων

Ø Οικονομία στα νοσήλια από πιθανές μακροχρόνιες ασθένειες λόγω μη θηλασμού

Τα πλεονεκτήματα για το νοσοκομείο είναι:

Ø Πιο θερμό και ήρεμο περιβάλλον

Ø Απουσία τμημάτων νεογέννητων και έτσι περισσότερος χώρος στη διάθεση του νοσοκομείου

Ø Λιγότερες νεογνικές λοιμώξεις

Ø Μικρότερος αριθμός εγκαταλελειμμένων νεογνών

Ø Βελτίωση της εικόνας του ιδρύματος

Ιδιαίτερη σημασία πρέπει να δίνεται στο πρωτόγαλα. Πρωτόγαλα είναι το γάλα που παράγουν οι γυναίκες τις πρώτες ημέρες μετά τη γέννηση του παιδιού τους και έχει μία κιτρινωπή ή διάφανη χροιά. Το πρωτόγαλα είναι πλούσιο σε αντισώματα και λευκά αιμοσφαίρια και έτσι δίνει άριστη προστασία από αλλεργίες και λοιμώξεις, είναι καθαρτικό και έτσι βοηθά στη γρήγορη αποβολή μηκωνίου (οι πρώτες κενώσεις του νεογνού χρώματος πράσινου). Επίσης, περιέχει πολλούς αυξητικούς παράγοντες, είναι πλούσιο σε βιταμίνη Α και έτσι βοηθά στην ωρίμανση του εντέρου, προλαμβάνει αλλεργίες, δυσανεξίες, μολύνσεις των οφθαλμών και μειώνει τη σοβαρότητα μίας τυχόν λοίμωξης. Γίνεται, λοιπόν, κατανοητό πως ο μητρικός θηλασμός θα πρέπει να ξεκινά από το πρώτο ημίωρο ζωής του νεογνού, κάτι το οποίο συστήνεται και από τις μεγαλύτερες οργανώσεις υγείας του κόσμου.

Παρακάτω παρατίθεται ένας περιεκτικός πίνακας με τις διαφορές ανάμεσα στα τρία είδη γάλακτος που διατίθενται για τη σίτιση του νεογνού.

 

Μητρικό γάλα

Αγελαδινό γάλα

Υποκατάστατο γάλακτος

Βακτηρίδια

απουσία

πιθανή παρουσία

πιθανή παρουσία,
εάν αναμειχθεί

Αντισώματα

παρουσία

απουσία

απουσία

Αυξητικοί
παράγοντες

παρουσία

απουσία

απουσία

Πρωτεΐνες

ακριβής ποσότητα
εύπεπτο

παραπάνω ποσότητα
δύσπεπτο

μερικώς σωστή ποσότητα

Λίπη

αρκετά λιπαρά οξέα

έλλειψη των απαραίτητων
λιπαρών οξέων

έλλειψη των απαραίτητων
λιπαρών οξέων

Σίδηρος

μικρή ποσότητα
ευκολόπεπτο

μικρή ποσότητα
δύσπεπτο

επιπλέον προστιθέμενος
δύσπεπτο

Βιταμίνες

αρκετές

όχι αρκετή ποσότητα από
βιταμίνη Α και C

προστίθενται επιπλέον

Νερό

αρκετό

χρειάζεται επιπλέον
χορήγηση

μπορεί να χρειαστεί
επιπλέον χορήγηση

ΠΗΓΗ: WHO, UNICEF

 

Ο πίνακας αυτός ξεκάθαρα αποδεικνύει για ακόμα μία φορά την απόλυτη υπεροχή του μητρικού γάλακτος έναντι των άλλων τύπων γάλακτος. Οι συστάσεις που δίνονται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και από τη UNICEF είναι οι ακόλουθες:

· Έναρξη του θηλασμού του παιδιού από το πρώτο ημίωρο ζωής

· Αποκλειστικός θηλασμός από τη γέννηση έως και 4 μηνών

· Έναρξη συμπληρωματικών τροφών μεταξύ 4 και 6 μηνών ζωής (η ακριβής ηλικία ποικίλει)

· Έναρξη συμπληρωματικών στερεών τροφών σε όλα τα παιδιά από την ηλικία των 6 μηνών

· Συνέχιση του μητρικού θηλασμού μέχρι την ηλικία των 2 ετών

Ο μητρικός θηλασμός ικανοποιεί πλήρως τις ανάγκες του βρέφους σε τροφή και υγρά και αποτελεί την καλύτερη αρχή για τη ζωή ενός παιδιού και αναφαίρετο δικαίωμά του. Προωθούμε και στηρίζουμε τον μητρικό θηλασμό γιατί θέλουμε υγιή παιδιά και έφηβους για το μελλοντικό μας κόσμο.